Abdul Waheed Social issue : Chemical mixed Milk Hyderabad

 حيدرآباد شھر اندر ھلندڙ ڪيميڪل مليل  زھريلو کير ۽ ان جا انساني جانين تي پوندڙ اثر

جيتو ڻيڪ کير کي دنيا جي مڪمل غذا سڏيو ويندو آھي ڇو ت جڏھن ڪو ٻار پيدا ٿيندو آھي ت ان کي مسلسل ڪجھ عرصي تائين کير پياريو ويندو آھي ۽ ان ٻار جي زندگي جو دارو مدار ان کير تي ئي ھوندو آھي جيستائين ان ٻار ۾ ڪجھ ٻين کاڌن کي کائڻ جي سگھ پيدا ٿئي تنھنڪري اسان چئي سگھون ٿا ت کير ۾ قدرت تمام گھڻيون خوبيون رکيون آھن پر جيئن وقت گذرندو پيو ونڃي تيئن انسانن جي اندر  پيسي کي ڪمائڻ جا غلط طريقا وڌندا پيا ونڃن ھڪ وقت اھو ب ھيو ت سنڌ اندر ڪافي علائقن ۾ کير کي پئسن تي کپائڻ کي غلط سمجھيو ويندو ھيو پر وقت گذرڻ سان گڏ ماڻھن ۾ کير کپائڻ جو رواج شروع ٿيو ۽ ھاڻي ھر ھنڌ  کير پئسن  عيوض وڪرو ٿي رھيو آھي گھڻو وقت پھريان جي نه پر ڪجھ سال پھريان جي ڳالھ آھي ت اسان جتان کير خريد ڪندا ھئاسين ته انھن خير کپائيندڙن کي  اھو چوندا ھئاسين ته  مھرباني ڪري کير ۾ پاڻي جو  استعمال نه  ڪيو پر وقت جي ستم ظريفي اھا آهي ته  اڄ اسان انھن کي اھو چوندا آھيون ته  کير ۾ پاڻي ته  وجھو ٿا پر مھرباني ڪري ڪيميڪل مليل کير نه  ڏيو  مطلب وقت گذرڻ سان گڎ  اسان کير ۾ پاڻي ملائڻ کي ته   قبول ڪيو پر ھاڻي اسان کي بس اھو خوف ھوندو آھي ته  کير کپائيندڙ جيترو مرضي کير ۾ پاڻي وجھن پر کير ۾ زھريلو ڪيميڪل استعمال نه  ڪن ڇو ته کير ۾ جيترو به  پاڻي ھجي ان کي بوائل ڪري پاڻي کي بخارن جي شڪل ۾ کير کان الڳ ڪري سگھجي ٿو پر ڪيميڪل مليل کير ڪيميڪل کان پاڪ نٿو ڪري سگھجي چاھي اسان ان کي بوائل ئي ڇو نه  ڪيون ۽ ڪيميڪل به اھڙا جو ماڻھون کير پيئڻ کان پھرين بيمارين کان پناھ طلب ڪري کير ۾ ڪيميڪل ملائڻ جا  ڪجھ سبب

ڪيميڪل مليل کير جو  وڏو سبب اھو به  آھي ته  اسان جي شھر حيدرآباد جو شمار سنڌ جي ٻئين نمبر وڏي شھر  طور ٿئي ٿو  ۽ايڏي وڏي شھر ۾ مال  پاليندڙ ماڻھن جي تعداد تمام گھٽ آھي  ۽ انجو ٻيو سبب اھو به  آھي ته شھر اندر کير خريد ڪندڙ ماڻھن جو انگ تمام وڏو آھي ۽ شھر تمام ڳتيل آبادي وارو شھر به آھي ۽ ماڻھون شھري ماحول ۾ رھڻ جي سبب ھتان جا رھواسي مال پاليندڙ ماڻھن کي شھر جي مختلف ڪالونين اندر مال رکڻ جي اجازت به  نه ڏيندا آھن جنھن سبب حيدرآباد شھر جا رھواسي کير خريد ڪرڻ لاء شھر اندر موجود مختلف ڊيرين جو رخ ڪندا آھن ۽ سندن ڪيميڪل مليل کير خريد ڪرڻ سندن مجبوري بڻجي وڃي ٿي

 جيڪو کير شھري ڊيرين تان خريد ڪندا آھن اھو ٻن قسمن جو ھوندو آھي 1 ھڪ اھو کير جيڪو مالوند کير کي وڌائڻ جي لاء ھارمونل انجيڪشن جو استعمال ڪري ڏھندا آھن 2 ۽ ٻيو اھو کير جيڪو مصنوعي طور ڪيميڪل ملائي ٺاھيو ويندو آھي جنھن ۾ بلڪل به جانورن جو کير نه پر مڪمل طور تي ڪيميڪل جي مدد سان ٺھيل ھوندو آھي ھاڻي ھڪ سوال اھو ٿو پيدا ٿئي ته پاڪستان کير جي پيداوار ڏيندڙ دنيان جون چو ٿون نمبر وڏو ملڪ آھي  ته  پوء ھن ملڪ اندر جنھن ۾ ايتري وڏي تعداد ۾ کير جي پيداوار ٿيندي آھي ته پوء ھتي مصنوعي طريقي سان ڪيميڪل مليل کير ٺاھڻ جي ڪھڙي ضرورت آھي  منھنجي نظر ۾ ته انجا ٽي وڏا سبب آھن ته  ڪيميڪل  وارو کير ٺاھڻ جي لاء اسان کي وڌيڪ جانور پالڻا نٿا پون ۽ جڏھن اسان وٽ کير ڏيندڙ جانور گھٽ ھوندا آھن ته  اسان کي کير جي کوٽ کي پورو ڪرڻ لاء ڪيميڪل مليل کير ئي ٺاھي وڪرو  ڪيو ويندو آھي ۽ ٻيو سبب اھو به  آھي ته  ھٿرادو ڪيميڪل سان ٺھيل کير جي ڪا به  حد يا پيمائش نه  ھوندي آھي ڇو ت جيتري مرضي وڏو پلانٽ لڳائي اھو کير تيار ڪري سگھجي ٿو  ۽ ٽيون سبب اھو به  آھي ته  ان کير کي ٺاھڻ ۾ تمام گھٽ وقت لڳندو آھي مطلب تمام گھٽ وقت ۾ جيترو چاهي  کير ٺاھي سگھو ٿا ۽ بس ڊيرين جا ما لڪ ان کير کي خالص کير جو نالو ڏئي وڪرو ڪندا آھن پر حقيقت انجي بلڪل ابتڙ ھوندي آھي

 يقينن جيڪو اصل کير ھندو آھي ليڪٽو ميٽر جي مدد سان ان جي شفاف ۽ خالص ھئڻ  جي خبر پئجي ويندي آھي ڇو ته جڏھن اسان ليڪٽو ميٽر کي پاڻي ۾ وجھنداسين ته  اھو لڳ ڀڳ 30 پوائنٽ ريڊنگ ٻڌائيندو  ۽ جڏھن ريڊنگ 26 پوائنٽ کان به  گھٽ ھجي ت يقينن ان کير ۾ يا ته  پاڻي مليل آھي يا وري اھو کير ڪيمليڪل جي مدد سان تيار ٿيل آھي جيڪو انساني  جانين لاء ڪنھن وبا کان گھٽ نه آھي  صحت جي ماھرن جي مطابق اھو زھريلو کير انسانن جي اندر مختلف بيمارين جو سبب بڻجي ٿو خاص طور تي ميدي جي اندر زخم جھڙين بيمارين گلي جي بيمارين ۽ ڪينسر جھڙي موضي مرض ۾ به  انسان مبطلا ٿي سگھي ٿو ھاڻي ضرورت ان ڳالھ جي آھي ته  فوڊ اٿارٽي ڊپارٽمينٽ   انھن ڊيرين خلاف ڪاروائي ڇو نه  پئي ڪري جيڪي سرعام زھريلو کير کپائي انساني جانين سان کيڏي رھيا آھن عوامي آغاھي لاء اھيو ضروري آھي ته  توھان کي انھن زھريلي کير ۾ استعمال ٿيندڙ شين جي  باري ۾ خبر ھئڻ گھرجي 

1. يوريا ڀاڻ 

2.ھٿرادو کنڊ 

3. ڪوڪنگ آئل

4. فا رمالن 

5. صرف وغيرھ  

وڏي افسوس جي ڳالھ آھي ته ھاڻي اسان کي خالص کير يا ڏھي ملڻ ھڪ پورو نه  ٿيندڙ خواب جيان لڳي ٿو ڇو ته   اسان وٽ انسانيت جو ڪو قدر ڪون آھي اگر اھئي سڀ زھريليون شيون اگر ڪو جانور به  استعمال ڪري ته  اھو به  زندھ نٿو رھي سگھي پر اھي شيون انسان ئي انسانن کي کير جي صورت ۾  زھر پياري رھيا آھن ۽ انتظاميا خاموش تماشائي بڻيل آھي 

ضرورت ان ڳالھ جي آھي ته  انتظاميا جانور پاليندڙ ماڻھن کي رليف ڏئي انھن کي ڪجھ سھولتون ڏئي قدرتي کير جي کوٽ کي ختم ڪري سگھي ٿي جنھن سان انساني زندگين کي ان زھريلي کير کان بچائي سگھجي ٿو آخر ۾ آء ايترو چوڻ چاھيندس ته  جيڪڏھن اسان معاملات تي نظر رکون ته  ڪو ب کير کپائيندڙ دڪاندار اسان کي دوڪو نٿو ڏئي سگھي 

 عبدالوحيد ايم اي پريويس رول نمبر 6 

Practical work Under supervision of Sir Sohail Sangi

Bilal Bughio Social issue Badah

It should have been written as if u are presenting this issue at some forum

No figures fact number of buses, vans etc. First two paragraphs are of no use. 

What efforts were made by people? what is hurdle? why its is not resolved? 

No primary data, no reference of any report? 

No attribution

How it can be solved

Bilal Bughio Social issue Badah 

Practical work carried under supervision of  Sir Sohail Sangi

”باڊھ ۾ آمدرفت جي اڻ هوند“

بلال مُصطفيٰ ٻگهيو، ايم اي پريوس، رول نمبر سورنهن

 To be checked

اڳوڻي دؤر جي ڳالھ ڪيون ته ماڻھن کي هڪٻئي ڏانهن اچڻ وڃڻ ۾ مهينن جا مهينا لڳي ويندا هئا، ڪٿي ته وري ڪنهن ويجهي عزيز وٽ مهمان ٿيڻ لاءِ سفر ايترو ته ڏور هوندو هيو جو سال گذرڻ جي به ڪا ئي خبر نه پوندي هئي ۽ هر شخص پيو وقت کي ٽپائيندو هيو پر اڄ جي هن جديد ٽيڪنالاجي واري دؤر ۾ جيڪا وقتائتي پذيرائي آمدرفت کي ملي آهي تنهن منجهان يقينن فائدو ته سڀني کي ٿيو ئي آ پر ان سان گڏوگڏ ماڻھن جي قيمتي وقت جي به بچت پڻ ٿي آهي.

 

دنيا جي ترقي يافته ملڪن تي نظر گهمائجي ته اسان کي کوڙ ساريون اهڙيون شيون ملنديون جن کي اسان جي ملڪ اندر استعمال ٿيندي اڃان ڪي ورهيه لڳندا. افسوس سان هتي اهو لکڻو پوي ٿو ته اسين ان معاشري جو حصو آهيون جتي عام شهرين کي ڪيترين ئي تڪليفن کي منهن ڏيڻو پوي ٿو خاص ڪري سنڌ جا اهي پٺتي پيل علائقا جتان جي انتظاميه جو شهرن يا وري ننڍن ننڍن ڳوٺن کي بهتر بڻائڻ لاءِ ڪو به بهتر عمل دخل ڏسندي ڏاڍو گهٽ اچي ٿو. 

Do not generalise, be specific.

اهڙن ئي چند شھرن مان سٺ هزار کان به وڌيڪ آبادي رکندڙ باڊھ شھر جنهن جي تاريخي پسمنظر ۾ حيثيت رھي آهي جتان ڪيترن ئي تاريخ جي امر ڪردارن جو گذر پڻ ٿيو. باڊھ شهر جي رهاڪن کي شروع کان وٺي کوڙ سارا مسئلا پيش ايندا رهيا آهن پر انهن مان سڀ کان اهم مسئلو آمدرفت جي اڻ هوند جو نظر اچي ٿو.

 Do not personalise

هتي سڀ کان پهرين ان ڳالھ تي غور ڪرڻ لازمي آھي ته باڊھ شهر منجھ هر ٻئين مهيني ڀاڙن ۾ ٿيندڙ هٿرادو واڌ هڻي غريب ماڻھن جي چيلھ چٻي ڪري ڇڏي آهي جنهن جي ڪري کين اچڻ وڃڻ ۾ گهڻيون ئي ڏکيائيون پيش اچن ٿيون. ٻئي طرف ڏسون ٿا ته باڊھ جي ٽرانسپورٽ تي ٻن وڏين ڌرين جو رعب تاب نظر اچي ٿو جنهن ۾ ھڪڙا انڙ ۽ ٻيا زھري ملن ٿا، باڊھ کان لاڙڪاڻي ڏانهن ايندڙ ويندڙ ڏيهن کان به وڌ ويگنون ۽ بسون انهن ڌرين جون هلن ٿيون جڏهن ته باڊھ کان راڌڻ لاءِ صرف زهرين جون ئي ويگنون استعمال ٿين ٿيون ۽ وري باڊھ کان نصيرآباد روٽ تي چانڊين جون ويگنون هلائيون وڃن ٿيون. اهڙي صورتحال ۾ جيڪڏهن ناڪارا ۽ خراب گاڏين کي ڏسون ٿا ته ويتر کوڙ نوان مسئلا ملن ٿا جهڙوڪ: سرڪار پاران پابندي مڙھڻ باوجود به ويگنن ۽ بسن جا مالڪ سلينڊر جو استعمال ڪن ٿا، پراڻيون گاڏيون هلايون وڃن ٿيون جن ۾ ويھڻ جون بنيادي سهولتون به ميسر ناهن، گاڏين جي حالت اهڙي ته بدتر هجي ٿي جو ڪهڙي وقت به حادثو پيش اچي سگهي ٿو. ويگنن ۽ بسن منجھ جڳھ نه هجڻ باوجود به گاڏيون پوري طرح هيٺان مٿان ڀري ويگنن جي پٺين جنگلن تي ماڻھو کنيا وڃن ٿا.

 

اهڙي نموني ڪلينڊرن جو جيڪو پيسينجرن سان ڏاڍ وارو رويو آهي تنهن ماڻھن منجھ هڪ اهڙو ماحول جوڙيو آهي جنهن سان ماڻھن مان ھاڻي سهپ ۽ پنهنجائپ وارو عمل تمام گهٽ ملي ٿو، مسافرن کان اڪثر سوڙھ ۽ ڀاڙي ۾ واڌ جي شڪايت تي کين گاڏين مان ڌڪا ڏئي لاٿو وڃي ٿو، نه صرف اهو پر ڪڏهن ڪڏهن ته وري ڪلينڊر مسافرن سان وڙھڻ لاءِ به تيار ٿي وڃن ٿا ۽ کين منهن ماري روز جو معمول بڻيل رهي ٿي، ايمرجنسي ۾ جيڪڏهن ڪو عام شهري پنهنجي  ڀاڙي تي ڪار يا رڪشا ڪرائي وڃڻ گهري ٿو ته ان روٽ تي هلندڙ ويگنن جا منشي وڙھڻ لاءِ آتا هجن ٿا ۽ کين ان ڳالھ تان روڪي مجبور ڪن ٿا ته توهان کي هر حالت ۾ اسان جي گاڏين تي وڃڻو پوندو ٻي صورت ۾ اسين وڃڻ جي اجازت بلڪل به نه ڏينداسين جيڪو يقينن ناقابل برداشت ڏسجي ٿو، وقت جي به ڪا خاصي پابندي نظر نٿي اچي وڻين ته 10 بجي صبح واري گاڏي 12 بجي منجهند هلائن وڻين ته سوير جنهن سان مسافرن کي پنهنجين منزلن تي پهچڻ ۾ دير ٿئي ٿي ۽ وري ڪنهن روٽ سان خدا نه ڪري ڪا گاڏي خراب ٿئي مسافرن کي تيستائين انتظار ۾ رهڻو پوي ٿو جيستائين ساڳئي گاڏي ٺهي نٿي ڀلي پوءِ ڪنهن ماڻهو سان ڪيترو به لاچار ڇو نه هجي کين ڪو به متبادل ناهي ۽ ڪلينڊرن سميت ڊرائيور پاران به عورت مسافرن کي مسلسل مختلف طريقن سان حراس پڻ ڪيو وڃي ٿو.

 

اهڙي طرح هي ڳالھ به تمام اهم آهي ته ڊرائيورن پاران ٿيندڙ پيشوراڻي لاپرواهي ڪيتري قدر نقصانڪار ٿي سگهي ٿي تنهن جو ڪاٿو ئي ناهي، ويگنن توڙي بسن جا ڊرائيور گاڏيون هلائڻ دوران اسٽرنگ تي صرف هٿ رکي موبائيلن تي گيم کيڏندا رهن ٿا ساڻن ان ڳالھ جو ڪو به ڊپ ناهي ته کين ڪيترين ئي انساني زندگين جي ذميواري مٿن هجي ٿي، کوڙ ڊرائيور گاڏي هلائڻ کان پهرين منشيات جو استعمال ڪن ٿا جيڪا ڊرائيونگ دوران خطرناڪ ثابت ٿي سگهي ٿي جڏهن ته هڪٻئي کان اڳ ڪڍڻ جي چڪر ۾ تيز رفتار ۾ گاڏيون هلائن ٿا جنهن سان ڪيترا ئي حادثا هر روز جو معمول بڻيل آھن.

 

مٿي ٻڌايل سمورين ڳالهين ساڻ هتي ان ڳالھ کي به چٽي طرح پڙھندڙن جو ڌيان شڪائڻ لازمي آھي ته جيڪڏهن انتظاميه جي نااهلي طرف ڏسون ٿا ته شهرين کي رليف ڏيڻ لاءِ ڪي به بهتر اپاءُ نٿا ورتا وڃن، ٻيو ته ٺهيو پر عوام کي ڪو چڱو مسافرخانو به ميسر ناهي جو چند گهڙيون ويهي گاڏي جو انتظار ڪري سگهن، پرائيويٽ ٽرانسپورٽ مافيا کان جاگيردار ۽ وڏيرا پيسا وٺي کين مڪمل ڇوٽ ڏئي ڇڏين ٿا ته جيئن وڻين تيئن ڪن.

 

ضلعي انتظاميه کي گهرجي ته جلد کان جلد مسئلا حل ڪري شهرين کي گهڻي وقت کان آمدرفت جي اڻ هوند ڪارڻ درپيش ايندڙ مشڪلاتون کان بچايو وڃي.